Οι τροφικές δυσανεξίες σε ορισμένους ανθρώπους δημιουργούν συμπτώματα ανάλογα με εκείνα των αλλεργιών. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η διάρροια, το φούσκωμα, εξανθήματα, πονοκεφάλους, ναυτία, κόπωση, κοιλιακούς πόνους, παλινδρόμηση και ρινική καταρροή. Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε κάποια τροφική δυσανεξία, είναι σημαντικό να το αξιολογήσετε με τον διαιτολόγο ή τον γιατρό σας.
Σε αντίθεση με τις αλλεργίες, οι τροφικές δυσανεξίες δεν απειλούν την ίδια την ζωή. Παρατηρούνται ολοένα και σε περισσότερους ανθρώπους. Σήμερα πιστεύεται ότι το 20% των ανθρώπων πάσχει από κάποια τροφική δυσανεξία, η οποία συχνά μένει αδιάγνωστη.
Στην συνέχεια αναφέρονται οι συχνότερες τροφικές δυσανεξίες, πως να τις αναγνωρίσετε και φυσικά τους τρόπους αντιμετώπισης.
Γαλακτοκομικά
Η λακτόζη είναι ένα σάκχαρο που βρίσκεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Στον ανθρώπινο οργανισμό διασπάται από ένα ένζυμο που ονομάζεται λακτάση και είναι απαραίτητο για την πέψη και την απορρόφηση της.
Η δυσανοχή στην λακτόζη οφείλεται στην έλλειψη του συγκεκριμένου ενζύμου και η αδυναμία πέψης της λακτόζης. Τα συμπτώματα συμπεριλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, φούσκωμα, διάρροια και δημιουργία αερίων.
Παρατηρείται σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού και για την αντιμετώπιση της συστήνεται η αποφυγή της κατανάλωσης γαλακτοκομικών που περιέχουν σημαντική ποσότητα λακτόζης όπως το γάλα και το παγωτό. Αντίθετα, το γιαούρτι, το κεφίρ και το τυρί περιέχουν λιγότερη λακτόζη και μπορούν να καταναλώνονται με μέτρο.
Γλουτένη
Η γλουτένη είναι η πρωτεΐνη των σιτηρών.
Σε άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη, μία αυτοάνοση νόσο, μετά από κατανάλωση γλουτένης, το ανοσοποιητικό τους επιτίθεται στο λεπτό έντερο, προκαλώντας βλάβες στο πεπτικό σύστημα.
Ορισμένοι άνθρωποι όμως αντιμετωπίζουν ορισμένα συμπτώματα μετά την λήψη γλουτένης, χωρίς να είναι θετικοί στο τεστ κοιλιοκάκης ή άλλης αλλεργίας στο σιτάρι. Η περίπτωση αυτή ονομάζεται ευαισθησία στην γλουτένη και υπολογίζεται ότι πάσχει περίπου το 13% του δυτικού πληθυσμού.
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται το φούσκωμα, ο κοιλιακός πόνος, η διάρροια ή η δυσκοιλιότητα, ο πονοκέφαλος, η κόπωση, οι πόνοι στις αρθρώσεις, τα δερματικά εξανθήματα, η κατάθλιψη και η αναιμία.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει μία δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, δηλαδή αποφυγή του ψωμιού, των ζυμαρικών, των δημητριακών, της μπύρας, των κράκερς, της σόγια σως και γενικότερα όλων των προϊόντων σιταριού, κριθαριού, σίκαλης και βρώμης.
Μην ανησυχείτε όμως. Υπάρχει λύση για τα αγαπημένα σας τρόφιμα. Στα ράφια των σούπερ μάρκετ θα βρείτε ψωμί λευκό και μαύρο πολύσπορο, φρυγανιές, κρακινέτες και μπισκότα χωρίς γλουτένη που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στα γεύματα σας.
Καφεΐνη
Η καφεΐνη συναντάται σε πολλά ροφήματα όπως ο καφές, αναψυκτικά τύπου κόλα, τσάι και ενεργειακά ποτά. Λειτουργεί ως διεγερτικό και για την αντιμετώπιση της κόπωσης. Οι περισσότεροι ενήλικες καταναλώνουν 400 mg ημερησίως χωρίς κάποιο πρόβλημα.
Ορισμένοι άνθρωποι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην καφεΐνη και βιώνουν αντιδράσεις ακόμα και μετά την κατανάλωση μικρών ποσοτήτων. Η ευαισθησία έχει αποδοθεί σε γενετική προδιάθεση και μειωμένη ικανότητα μεταβολισμού της καφεΐνης.
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι οι ταχυπαλμίες, το άγχος, η αϋπνία, ο εκνευρισμός και η αδυναμία ξεκούρασης.
Φυσικά, η αντιμετώπιση περιλαμβάνει το αποκλεισμό της καφεΐνης ή τον περιορισμό της πρόσληψης, ανάλογα τον βαθμό.
FODMAPS
Είναι ένα ακρωνύμιο που αναφέρεται στους ολίγο-,δι-, μόνο- σακχαρίτες και πολυόλες. Είναι μικροί υδατάνθρακες που βρίσκονται στην φύση και υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να στρεσάρουν το πεπτικό σύστημα. Πιο συγκεκριμένα, τα εντερικά βακτήρια που ζυμώνουν και πέπτουν τα εν λόγο συστατικά, παράγουν αέρια και συγκρατούν υγρά, με αποτέλεσμα να προκαλούν δυσφορία.
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται τα αέρια, το φούσκωμα, ο κοιλιακός πόνος και η δυσκοιλιότητα.
Για την αντιμετώπιση, συστήνεται προσωρινός αποκλεισμός των τροφίμων που τα περιέχουν για 20-40 ημέρες και στην συνέχεια η σταδιακή κατανάλωση με σκοπό την αναγνώριση τυχόν συμπτωμάτων και τον περιορισμό όποιων τροφίμων τα προκαλούν.
Σουλφίδια
Είναι οργανικές ενώσεις του θείου που εντοπίζονται σαν συντηρητικά σε κάποια τρόφιμα και σε ποτά, αλλά και σε ορισμένα φάρμακα. Επίσης μπορεί να εντοπιστούν και σε ορισμένα σταφύλια και σε παλαιωμένα τυριά, αποξηραμένα φρούτα, σε πίκλες, στο μηλόξιδο, σε μπύρα και σε κρασί.
Στα συμπτώματα μετά την πρόσληψη περιλαμβάνονται η εφίδρωση, η ρινική καταρροή, η υπόταση, η διάρροια, ο βήχας κ.α. Σε άτομα που πάσχουν από άσθμα, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι πολύ έντονα.
Και εδώ η αντιμετώπιση απαιτεί περιορισμό ή αποκλεισμό της κατανάλωσης των τροφίμων που προκαλούν τα συμπτώματα.