Ο σίδηρος είναι ένα βασικό θρεπτικό συστατικό για την λειτουργία του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα στους νέους και κατά τα έτη με έντονες ακαδημαϊκές απαιτήσεις, η εγκεφαλική και γνωστική δραστηριότητα αυξάνεται και εξαρτάται από την πρόσληψη σιδήρου και τα αποθέματα του στον οργανισμό. Πριν από λίγους μήνες, δημοσιεύθηκε μελέτη από Ισπανούς ερευνητές του Ινστιτούτου Βιοϊατρικής και του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, στο περιοδικό Nutrients. Σκοπός της μελέτης ήταν η αξιολόγηση της επίδρασης των επιπέδων σιδήρου στην γνωστική λειτουργία φοιτητών.
Η μελέτη έγινε σε 132 φοιτητές Πανεπιστημίου. Έγινε μία διατροφική καταγραφή με την βοήθεια ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση πρόσληψης σιδήρου, λήψη αίματος για αιματολογικές εξετάσεις και ανθρωπομετρική αξιολόγηση. Χρησιμοποιήθηκε η Wechsler Adult Intelligence Scale – IV για την αξιολόγηση του IQ, αλλά και αλλά βαθμονομημένα εργαλεία για την αξιολόγηση της μνήμης, της ικανότητας λόγου, την ταχύτητα επεξεργασίας της πληροφορίας, την ικανότητα συλλογισμού κ.α.
Στα αποτελέσματα, σύμφωνα με τους ερευνητές, ξεχωρίζουν οι ακόλουθες πληροφορίες:
- Οι γυναίκες παρουσίασαν σημαντικά μεγαλύτερη συχνότητα έλλειψης σιδήρου
- Η επίδραση των επιπέδων σιδήρου (πρόσληψης και επιπέδων φερριτίνης) στον δείκτη νοημοσύνης IQ, αλλά και σε άλλες γνωστικές λειτουργίες ήταν σημαντική.
- Η χαμηλή πρόσληψη σιδήρου συσχετίσθηκε άμεσα με την φτωχότερη πνευματική και εγκεφαλική ικανότητα.
- Η διατροφή πλούσια σε σίδηρο είναι καθοριστική για την διατήρηση του υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου των φοιτητών.
Όλα τα παραπάνω αποτελέσματα είναι σημαντικά για την υποστήριξη των μαθητών που διαγωνίζονται στις Πανελλήνιες εξετάσεις αλλά και για όλους τους φοιτητές. Τα επίπεδα σιδήρου στον οργανισμό των νέων, εξαρτώνται τόσο από τα επίπεδα πρόσληψης μέσω της διατροφής και από την ποικιλία των διατροφικών πηγών, όσο και από την απώλεια σιδήρου, μέσω της απώλειας αίματος. Αυτός είναι και ο λόγος που στις γυναίκες παρατηρήθηκε μεγαλύτερη έλλειψη σιδήρου (έμμηνος ρύση). Σε άλλες μελέτες που είχαν αξιολογήσει ξεχωριστά αθλητές, επίσης είχαν παρατηρηθεί χαμηλότερα επίπεδα σιδήρου, λόγω εντονότερου μεταβολισμού και αυξημένης χρήσης από τον οργανισμό.
Για την υποστήριξη των διατροφικών αναγκών είναι αναγκαίο να περιλαμβάνεται ποικιλία τροφίμων πλούσιων σε σίδηρο, στο καθημερινό διαιτολόγιο. Το πλέον γνωστό τρόφιμο πλούσιο σε σίδηρο είναι το κόκκινο κρέας. Περιέχει σίδηρο αίμης με τον υψηλότερο δείκτη βιοδιαθεσιμότητας. Επίσης πλούσιο σε σίδηρο είναι και το κρέας των πουλερικών. Επειδή όμως δεν είναι σκόπιμη η υψηλή κατανάλωση κρέατος, η παράλληλη πρόσληψη σιδήρου από φυτικές πηγές είναι απαραίτητη. Τέτοιες πηγές είναι:
Τα όσπρια. Για την καλύτερη απορρόφηση σιδήρου, συνοδεύστε με λαχανικά πλούσια σε βιταμίνη C όπως η πιπεριά.
Οι ξηροί καρποί. Περιέχουν σίδηρο αλλά και αρκετά λιπαρά. Πρέπει να προσέχετε την ποσότητα κατανάλωσης.
Πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι. Μαζί με τον σίδηρο θα λάβετε και ποικιλία άλλων θρεπτικών συστατικών που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της εγκεφαλικής λειτουργίας αλλά και άλλων οργανικών συστημάτων.
Ψωμί του τοστ ενισχυμένο με σίδηρο. Στην αγορά υπάρχουν τρόφιμα ενισχυμένα με σίδηρο όπως το ψωμί του τοστ και τα δημητριακά. Όπως αναφέρθηκε, είναι σημαντικό να λαμβάνουν οι νέοι σίδηρο από διαφορετικές πηγές για την καλύτερη απορρόφηση του. Στα ράφια των σούπερ μάρκετ υπάρχει ψωμί του τοστ που είναι ενισχυμένο με σίδηρο και φυλλικό οξύ που βελτιώνει τον βαθμό απορρόφησής και χρήσης του σιδήρου.