Οι βιταμίνες Β
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι υδατοδιαλυτές βιταμίνες, γεγονός που σημαίνει ότι ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να την αποθηκεύσει. Συμμετέχουν σε ένα σημαντικό αριθμό βιοχημικών αντιδράσεων, παίζοντας διαφορετικούς ρόλους στην μεταβολική διαδικασία. Οι 8 βιταμίνες Β βοηθούν τον οργανισμό να μετατρέψει τους υδατάνθρακες σε ενέργεια, συμμετέχουν στον μεταβολισμό του λίπους και των πρωτεϊνών και στην παραγωγή των νευροδιαβιβαστών και είναι ζωτικής σημασίας στην φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Η θειαμίνη και η νιασίνη (Β1 και Β3), συμμετέχουν ως συνένζυμα στην παραγωγή ενέργειας. Η έλλειψη τους έχεις συσχετισθεί με το αίσθημα της αδυναμίας και της κόπωσης. Επιπλέον όμως, η έλλειψη της θειαμίνης οδηγεί σε σοβαρές νευρικές διαταραχές και ψύχωση, ενώ της νιασίνης σε μειωμένη ικανότητα μνήμης.
Η βιταμίνη Β6 μαζί με την Β12 , συμμετέχουν στην διαδικασία παραγωγής ερυθροκυττάρων, που είναι υπεύθυνα για την μεταφορά οξυγόνου σε όλους τους ιστούς του σώματος. Παρουσία οξυγόνου μπορεί να ολοκληρωθεί η «καύση» για την παραγωγή ενέργειας, αλλά και να βελτιώνεται η ικανότητα παραγωγής έργου (άσκηση).
Το φολικό οξύ, ή αλλιώς η Β9, είναι ένα απαραίτητο μικροστοιχείο για όλες τις γυναίκες στην αναπαραγωγική ηλικία. Η επαρκής πρόσληψη έχει συσχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών κατά την γέννηση του βρέφους. Επιπλέον, το φολικό οξύ συνεργιστικά με την Β6, μπορούν να συμβάλλουν στην μείωση των επιπέδων ομοκυστεΐνης. Η ομοκυστεΐνη είναι ένας δείκτης κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νόσων και μείωσης της γνωσιακής ικανότητας με την πάροδο της ηλικίας.
Ο ρόλος τους
Η δράση των βιταμινών του συμπλέγματος Β είναι πολυδιάστατη. Η ελλιπής πρόσληψη μπορεί να επηρεάσει με διάφορους τρόπους την λειτουργία και την υγεία του ανθρώπου. Επίσης, πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά, αφού ως υδατοδιαλυτές βιταμίνες, η περίσσεια τους αποβάλλεται καθημερινά στα ούρα και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Ο καλύτερος τρόπος λήψης είναι μέσω της διατροφής. Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να βοηθήσει αλλά πρέπει να γίνεται με έλεγχο. Η υπερπρόσληψη μπορεί να είναι τοξική. Καλές πηγές των παραπάνω βιταμινών είναι τα τρόφιμα της ομάδας των δημητριακών και του ψωμιού για τις περισσότερες από αυτές. Συγκεκριμένα, το φολικό οξύ περιέχεται και σε αρκετά λαχανικά ενώ η βιταμίνη Β12 σε ζωικά προϊόντα και σε αρκετά εμπλουτισμένα τρόφιμα.
Το παράδοξο
Το παράδοξο φυσικά δεν αφορά την πολύτιμη λειτουργία κάθε μίας από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β στην φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Αφορά το γεγονός ότι πολλά από τα τρόφιμα που αποτελούν πηγές των βιταμινών αυτών, συχνά αφαιρούνται από το διαιτολόγιο ανθρώπων που προσπαθούν να χάσουν βάρος. Ο φυσιολογικός μεταβολισμός και η δυνατότητα παραγωγής ενέργειας επιβραδύνεται. Το νευρικό σύστημα βάλλεται. Η προσπάθεια είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Το πρόβλημα γίνεται εντονότερο σε όσους αθλούνται ή προσπαθούν να αυξήσουν την φυσική τους δραστηριότητα με σκοπό την απώλεια βάρους.
Και η λύση σας…
Αν επιθυμείτε να υποστηρίζετε τον μεταβολισμό σας κάντε την σωστή κίνηση. Μην αποκλείετε τα αμυλούχα τρόφιμα από την καθημερινή σας διατροφή. Καταναλώστε τα καθημερινά με μέτρο και σε όλα τα γεύματα της ημέρας. Αν προσπαθείτε να χάσετε βάρος, συνοδεύστε το γεύμα σας με ψωμί ολικής άλεσης. Στα μικρογεύματα βάλτε δημητριακά ολικής άλεσης ή μπισκότα πολυ-δημητριακών για να συνοδεύσετε το γάλα ή το γιαούρτι σας. Σας προτείνω να διαβάζετε τις ετικέτες σύστασης των τροφίμων. Στα ράφια των σούπερ μάρκετ θα βρείτε πολυ-δημητριακά μπισκότα που καλύπτουν το 30% των ημερήσιων αναγκών σας σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β.